Kanarya Ne Yememeli? Küçük Bir Kuşun Sağlığına Büyük Etkisi Olan Yasaklar “Kuşlara her şeyi yedirebilirim, sonuçta doğada da ne bulsalar yerler” düşüncesi kulağa mantıklı gelebilir, ama bilim bu fikri çoktan çürüttü. Özellikle kanaryalar gibi hassas sindirim sistemine sahip küçük ötücü kuşlarda, yanlış beslenme sadece mide rahatsızlıklarına değil, karaciğer yetmezliği, metabolik bozukluklar ve erken ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Peki bu kadar hayati bir konuda hâlâ en çok yapılan hata ne? Yanıt basit: Ne yememeleri gerektiğini bilmemek. Gel, konuyu bilimsel bir merakla masaya yatıralım ve kanaryaların uzak durması gereken yiyecekleri, nedenleriyle birlikte öğrenelim. Kanaryaların Sindirim Sistemi: Küçük Beden, Büyük Hassasiyet…
8 YorumMekanik Hikaye Günlüğü Yazılar
Radyoloji de Ne Çekilir? Antropolojik Bir Perspektiften Sağlık, Kimlik ve Ritüellerin Görsel Yansıması İnsanlık, her zaman kendisini anlamak ve tanımak için çeşitli yöntemler geliştirmiştir. Her kültür, kendine özgü ritüellerle, sembollerle ve topluluk yapılarıyla bir kimlik oluşturmuştur. Tıpkı bir antropologun farklı toplumları ve kültürel pratikleri anlamaya çalışması gibi, sağlık da bu çeşitliliği yansıtan bir alan olmuştur. İnsan vücudu, sadece biyolojik bir yapı değil, aynı zamanda kültürel bir yansıma, kimliğin ve varoluşun bir anlatısıdır. Bugün, radyoloji alanına adım atarken, sadece bir sağlık işlemi ile karşılaşmıyoruz. Aynı zamanda bir toplumun bedenine, sağlığına, kimliğine ve inançlarına dair derin bir keşif yapıyoruz. Radyoloji de çekilenler,…
8 YorumMemur isteği dışında görevlendirilebilir mi? Psikolojik bir bakışla otorite, motivasyon ve aidiyet Bir psikolog olarak, insanların davranışlarını yalnızca yasa ve kuralların çerçevesinde değil, aynı zamanda duygular, algılar ve sosyal dinamikler üzerinden anlamlandırmaya çalışırım. Kamu kurumlarında çalışan bir memurun, isteği dışında bir göreve gönderilmesi meselesi, yüzeyde bir idari tasarruf gibi görünse de; derinlemesine bakıldığında aidiyet, kontrol, özerklik ve adalet algısı gibi temel psikolojik süreçlerle doğrudan ilgilidir. Bu yazıda, “memur isteği dışında görevlendirilebilir mi?” sorusunu yalnızca hukuki açıdan değil, insan zihninin iç dünyasından süzülerek ele alacağız. Otorite ve birey: Güç algısının psikolojisi Devletin otoritesi, bireyin davranışları üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Stanley…
8 YorumKalp Yetmezliği Ağrısı Nerede Hissedilir? (Bir Kalbin Sesi, Bir Hikâyenin Gerçeği) Hiç durup kalbinizi gerçekten dinlediniz mi? Atışlarını, hızını, bazen yorgunluğunu… Bugün size sadece tıbbi bir konudan değil, hayatın tam ortasındaki bir gerçeği anlatmak istiyorum. Kalp yetmezliği ağrısı nerede hissedilir? sorusu, aslında “Bir kalp ne zaman yardım ister?” sorusuyla aynı kapıya çıkar. Gelin, hem verilerle hem de insanların yaşadığı hikâyelerle bu yolculuğa birlikte çıkalım. Kalp Sadece Göğüste Atmaz Tıpta “kalp yetmezliği”, kalbin vücuda yeterli kanı pompalayamaması durumudur. Ama bu tanımın içinde yatan bir sessizlik vardır: Kalp yorulur ama genelde ses çıkarmaz. Ağrı, baskı, nefes darlığı gibi belirtilerle kendini belli etmeye…
4 YorumGörünmez Adam Kaç Yaş İçin? Ekonomik Bir Perspektiften Görünmezliğin Bedeli Bir ekonomist, dünyayı kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin zorunluluğu üzerinden okur. Her tercih, bir fırsat maliyeti doğurur; bir şey kazanırken, başka bir şeyi kaybettiğimizi biliriz. Bu bakış açısıyla “Görünmez Adam” hikâyesi, yalnızca bir bilim kurgu anlatısı değil, aynı zamanda bireysel özgürlük, piyasa dinamikleri ve toplumsal refah üzerine derin ekonomik sorular barındırır. Peki “Görünmez Adam kaç yaş için?” sorusunu ekonomi açısından sorduğumuzda, aslında hangi yaşın, hangi ekonomik bilinçle bu hikâyeyi anlamaya hazır olduğunu tartışıyoruz. Kaynakların Sınırlılığı ve Görünmezliğin Ekonomisi Görünmezlik, ilk bakışta sınırsız bir güç gibi görünür. Ancak her güç gibi, onun…
8 YorumHardal Bozulur mu? Zamanla Yarışan Bir Sosun Hikâyesi Bazen bir kavanozun kapağını açarken hafif bir tereddüt hissedersiniz. “Bu hardal hâlâ yenir mi?” diye düşünürsünüz. İşte bu yazı tam o an için… Çünkü ben de tıpkı sizin gibi, yıllar önce dolabın arkasında unutulmuş bir hardal kavanozuna denk geldiğimde aynı soruyu sordum. Hardal bozulur mu? Gerçekten “sonsuz ömürlü” bir sos mu, yoksa sabırla bekleyen bir zaman bombası mı? Hardalın Dayanıklılığı Nereden Gelir? Bilimsel olarak konuşalım: hardal, doğası gereği oldukça dayanıklı bir sostur. Bunun nedeni, içerdiği yüksek asit oranı (pH 3,5–4,0 arası) ve antimikrobiyal bileşiklerdir. Sirke, tuz ve hardal tohumundaki izotiyosiyanatlar, bakterilerin ve…
Yorum BırakBağırmak Suç mudur? Ekonominin Sessiz Gerçeği Bir ekonomist sabah kahvesini yudumlarken düşünür: “Kaynaklar sınırlı, seçimler sonsuz. Peki, ses de bir kaynak mıdır?” Bu soruyla birlikte ekonominin soğuk sayfalarına değil, insan davranışlarının mikro düzeydeki maliyetlerine eğiliriz. “Bağırmak” — bir duygunun dışavurumu, bir anlık tepkidir. Fakat ekonomi bilimi bize her tepkinin, her tercihin bir maliyeti olduğunu öğretir. Dolayısıyla bağırmak sadece toplumsal bir davranış değil; ekonomik bir karardır. Bağırmak: Sesin Arz ve Talebi Ekonomik açıdan bakıldığında bağırmak, bir “arz” eylemidir. Kişi, duygusal enerjisini ve sesini harcayarak bir mesaj sunar. Karşı tarafta ise “talep” unsuru bulunur — yani bu sesin muhatabı. Eğer bir toplumda…
Yorum Bırakİbrahim Gökçek Hasta mı? — Felsefi Bir Sorgulama Bir filozof olarak, insanın acı çekmesi, direnişi ve ölümle yüzleşmesi konularında derin düşünürüm. “Hasta olmak” sadece tıbbi bir olgu değildir; varoluşun kırılganlığının ışığında etik, epistemoloji ve ontoloji açısından da sorgulanmayı hak eden bir durumdur. “İbrahim Gökçek hasta mı?” sorusu, yalnızca biyolojik bir sorunun ötesine geçer: bu soru, bedensel hakikat ile insanın özgür iradesi arasındaki bağı tartışmaya açar. — Etik Perspektif: İnsan Bedeni, Özgürlük ve Sorumluluk Etik açıdan, bir insanın hasta olması durumu şu soruyu gündeme getirir: bir kişi fiziksel zaaflarla mücadele ederken, toplumsal ve politik sorumluluklarını ne ölçüde sürdürebilir? Eğer İbrahim Gökçek…
8 YorumGök Bilimci Ne Kullanır? Bilimsel Araçların Ekonomik Yansımaları Üzerine Bir Analiz Bir ekonomistin gözünden evrene bakmak, yıldızlara değil, o yıldızlara ulaşmak için kullanılan kaynaklara bakmaktır. Çünkü her teleskop, her uydu, her veri merkezi — insanlığın sınırlı kaynaklarını bilgiye dönüştürme çabasının somut bir göstergesidir. “Gök bilimci ne kullanır?” sorusu da bu bağlamda yalnızca teknik bir yanıt değil, aynı zamanda bir ekonomik tercih meselesidir. Ekonomide her karar bir maliyet taşır; astronomide ise her gözlem, milyarlarca dolarlık bir yatırımın sonucudur. Kaynakların Sınırlılığı: Bilimsel Araçların Ekonomik Bedeli Ekonomik düşünce, kıt kaynakların en verimli şekilde kullanılmasını esas alır. Astronomi bilimi, insanlığın bu ilkesiyle doğrudan kesişir.…
4 YorumNigar Çorbası Nedir? Bir Tarifin Ötesinde Toplumsal Bir Hikâye Topluluk olarak sofralarımızda paylaştığımız her çorba, aslında sadece bir yemek değil; geçmişten bugüne taşıdığımız bir anlam, bir duygu, bir hikâyedir. Nigar çorbası, belki de en samimi tariflerden biri: Anadolu mutfağının derinlerinden gelen, sıcaklığıyla insanı sarıp sarmalayan bir lezzet. Ama bugün bu çorbayı sadece bir tarif olarak değil, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet merceğinden yeniden düşünelim. Çünkü mutfak, her zaman sadece yemek pişirilen bir yer değil; toplumun değerlerini, eşitsizliklerini ve dayanışmasını da pişirdiğimiz bir alan olmuştur. Nigar Çorbası: Anadolu’nun Kadim Sofrasından Bir Sıcaklık Nigar çorbası, mercimek ve pirincin yumuşak dokusunu sütle…
4 Yorum